Rijstmelk maken is iets wat verrassend eenvoudig is, en als je het eenmaal gedaan hebt, wil je waarschijnlijk niet meer terug naar de pakken uit de winkel. Het geeft een zekere voldoening om je eigen plantaardige melk op tafel te zetten, en bovendien weet je precies wat erin zit. Geen extra suikers, geen conserveringsmiddelen, gewoon rijst en water. En dat proef je. Rijstmelk is lichtzoet van zichzelf, dus je hoeft er bijna niets aan toe te voegen. Zeker als je het gebruikt in koffie, pap of een smoothie merk je dat het net dat beetje zachtheid toevoegt, zonder te overheersen.
Wat ik zelf fijn vind aan het maken van rijstmelk, is dat het geen ingewikkelde handelingen vereist. Je hebt een pan nodig, een blender, een zeef of kaasdoek, en wat tijd. Dat is alles. Je kunt bovendien spelen met smaak, bijvoorbeeld door een beetje kaneel toe te voegen, of een snufje zout. Het is zo’n recept dat je met gemak aanpast aan je eigen smaak of gebruik. En als je het invriest, heb je altijd iets bij de hand. Zeker bij mensen met lactose-intolerantie of wie liever plantaardig eet, is dit een fijne basis in de koelkast of diepvries.
Hoe rijstmelk maken?
Benodigdheden
- Pan met deksel
- Blender of sterke staafmixer
- Zeef of kaasdoek
- Fles of pot om te bewaren
Ingrediënten
- 100 gram witte rijst
- 400 milliliter water om te koken
- 1000 milliliter koud water om te pureren
- eventueel 1 theelepel vanille-extract
- eventueel een halve eetlepel honing of ahornsiroop
- eventueel een halve theelepel zout
Stapsgewijze handleiding
1. Rijst koken
- Spoel eerst 100 gram witte rijst onder koud water tot het water helder blijft. Zo verwijder je een deel van het zetmeel, wat de melk minder papperig maakt. Breng de rijst aan de kook met 400 milliliter water en laat op laag vuur zachtjes koken tot de rijst gaar is en al het water is opgenomen. Dit duurt ongeveer 15 tot 20 minuten. Laat daarna volledig afkoelen tot kamertemperatuur.
2. Rijst pureren en melk maken
- Doe de afgekoelde rijst in een blender samen met 1000 milliliter koud water. Mix dit op hoge snelheid gedurende minstens 2 minuten, zodat de rijst goed uiteenvalt en je een romige melk krijgt. Als je een extra zachte structuur wil, kun je het mengsel daarna nog zeven door een fijne zeef of kaasdoek. Druk of knijp goed uit zodat je zoveel mogelijk melk opvangt. De pulp kun je bewaren voor andere recepten zoals pannenkoeken of koekjes.
- Voeg naar smaak een halve theelepel zout toe of een theelepel vanille-extract. Wil je iets meer zoetheid? Dan kun je een halve eetlepel honing of ahornsiroop toevoegen. Maar dat hoeft niet. De melk is van zichzelf al een beetje zachtzoet door de rijst.
- Giet de rijstmelk in een fles of pot en bewaar afgesloten in de koelkast. Schud goed voor gebruik, want de rijstdeeltjes zakken na een tijdje naar de bodem. Je kunt de melk gebruiken in muesli, havermout, koffie of gewoon als dorstlesser.
Vijf variaties
Vijf variaties- Voeg tijdens het blenden een kwart van een vanillestokje toe of een druppel natuurlijke vanille-extract. Geeft een warme toon aan de melk.
- Een snufje kaneelpoeder tijdens het koken zorgt voor een licht kruidige nasmaak, ideaal voor gebruik in pannenkoekbeslag.
- Vervang een deel van het water door kokoswater voor een tropische variant die goed past bij curry’s of dessertsaus.
- Voeg een eetlepel gemalen amandel toe tijdens het blenden voor extra body en een zachte, notige smaak.
- Gebruik een of twee ontpitte dadels in plaats van suiker of honing. Dit geeft natuurlijke zoetheid en een vleugje karamel.
Alternatieve ingrediënten
Alternatieve ingrediëntenHeb je geen rijst in huis, of wil je eens iets anders proberen, dan zijn er tal van alternatieven die een vergelijkbare plantaardige melk opleveren. Haver is een goede keuze: het geeft een iets romigere en vollere structuur, ideaal voor koffie of warme chocolademelk. Ook amandelmelk is populair onder chefs omdat het een subtiele nootachtige smaak toevoegt aan gerechten, vooral in gebak en desserts.
Een interessant alternatief is speltmelk, die een lichtzoete smaak heeft en vaak wat dikker is. Het werkt goed in pannenkoekenbeslag of om pudding mee te koken. Wie graag experimenteert, kan ook kokosmelk gebruiken, hoewel die veel vetter is en een uitgesproken smaak heeft. In hartige gerechten zoals curry’s of sauzen is dat juist een voordeel.
Wil je een meer uitgesproken, aardse toon, dan kun je kiezen voor quinoa- of boekweitmelk. Deze hebben een volle, iets graanachtige smaak die goed combineert met herfstige gerechten, zoals pompoensoep of stoofpotjes.
Voor wie graag zelf experimenteert in de keuken is het leuk om te weten dat je ook een mix kunt maken. Een combinatie van rijst en haver of rijst en amandel zorgt voor een rijkere structuur. Voeg tijdens het koken gerust een beetje olie toe, zonnebloem of kokos werkt goed – om de melk voller te maken.
Een trucje: wie met plantaardige melk werkt in warme gerechten, moet rekening houden met de stremming. Verwarm de melk nooit op te hoge temperatuur en voeg zuren zoals citroen of azijn pas helemaal op het einde toe, anders kan de melk schiften. Zo behoud je een mooie, egale saus of drank, precies zoals het hoort in een professionele keuken.
Met deze basis kun je eindeloos variëren en je eigen signatuur ontwikkelen. En zoals elke goede kok weet: oefening maakt meester. Zodra je de smaak en textuur onder controle hebt, kun je spelen met kruiden, specerijen en zelfs fruitpurees om jouw rijstmelk een eigen karakter te geven.
Hoelang houdbaar?
Hoelang houdbaar?In de koelkast
Vers gemaakte rijstmelk blijft ongeveer 4 tot 5 dagen goed als je het bewaart in een afgesloten fles of pot. Zet het altijd direct terug in de koelkast na gebruik. Schud het voor gebruik even op, want het zetmeel zakt na verloop van tijd naar beneden.
In de vriezer
Je kunt rijstmelk ook invriezen. Gebruik bij voorkeur porties van 250 tot 500 milliliter en bewaar deze in goed afsluitbare plastic potten of flessen, met wat ruimte bovenin voor uitzetting. In de diepvries blijft rijstmelk zo’n 3 maanden goed. Laat langzaam ontdooien in de koelkast. Na ontdooien opnieuw schudden of mixen om de structuur te herstellen.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel, een culinaire expert met meer dan 15 jaar ervaring, weet als geen ander hoe belangrijk het is om voedingsmiddelen op de juiste manier te bewaren. Hij kent ook de noodzaak van de juiste technieken in en rond de keuken. Zijn kennis strekt zich uit van groenten en fruit tot vlees, vis en complete gerechten. Als voormalig groenteboer heeft hij een scherp oog ontwikkeld voor kwaliteit en duurzaamheid, wat hij combineert met zijn passie voor koken en eenvoudige, toegankelijke recepten.
Oorspronkelijk een Rotterdammer, is Wilhelmus inmiddels een echte wereldburger met Tirol als thuisbasis. Hij deelt zijn expertise over kooktechnieken, snijtechnieken, simpele schoonmaaktips, bewaren en invriezen op zowel Nederlandstalige als Duitstalige platforms, en belicht daarbij hoe kleine verschillen in technieken wereldwijd grote impact kunnen hebben.
