Spitskool koken begint voor mij altijd met dat herkenbare frisse aroma dat vrijkomt zodra je de groente aansnijdt. Ik werk al jaren met spitskool, zowel in mijn eigen keuken als wanneer ik als gastkok in hotelkeukens meedraai, en het blijft een groente die snel klaar is en toch veel smaak geeft. Als je spitskool in een pan kookt, merk je hoe zacht en vriendelijk de structuur wordt, zonder dat het zompig of waterig wordt. Juist die balans maakt het zo’n fijne groente voor gezinnen, voor doordeweekse maaltijden en voor iedereen die graag simpel en vers kookt.
Spitskool koken in een pan is ook heel toegankelijk voor beginnende koks. Je hebt weinig nodig, de bereidingswijze is eenvoudig en het resultaat is bijna altijd goed. Het leuke is dat je met de kooktijd kunt spelen. Kort koken geeft een beetje bite en een knapperige structuur. Langer koken maakt het zachter en romiger, wat weer prettig is in stamppotten of in romige gerechten. Zelf werk ik graag met een lichte beet, omdat de smaak dan frisser blijft en de groente niet uiteenvalt. Maar de keuze is altijd persoonlijk, en dat maakt koken juist zo leuk.
In mijn keuken zie ik spitskool vaak als een basisgroente die je enorm kunt sturen met kruiden, specerijen en simpele toevoegingen als boter, room, kerrie, knoflook of een scheutje azijn. Als je het eenmaal een paar keer doet, voel je vanzelf aan hoe de groente reageert op verschillende bereidingsmethoden en hoeveel ruimte je hebt om te variëren. Daarom deel ik hieronder stap voor stap hoe je spitskool kookt, aangevuld met andere manieren om het te bereiden en hoe je het kunt bewaren en verwerken in andere gerechten.
Hoelang spitskool koken?
Benodigdheden
- 1 Snijplank
- 1 Koksmes
- 1 middelgrote pan
- 1 Vergiet
Ingrediënten
- 1 spitskool van ongeveer 700 tot 800 gram
- 1 liter water
- 1 snuf zout
- Eventueel 20 gram roomboter of 20 milliliter olijfolie voor later toevoegen
Stapsgewijze handleiding
1. Voorbereiding
- Snij de spitskool eerst in de lengte doormidden, zodat je de harde kern goed ziet. Die kern snij je eruit, omdat die wat taaier is en minder prettig om te eten. Daarna snij je de kool in reepjes. Maak de reepjes niet te dun, anders worden ze tijdens het koken snel te slap. Spoel de kool kort af met koud water.
2. Koken
- Zet een middelgrote pan op het vuur en breng 1 liter water met een snuf zout aan de kook. Zodra het water kookt, voeg je de spitskool toe. De kool zakt vanzelf iets in zodra het zacht wordt. Roer het af en toe om zodat alles gelijkmatig gaart.
- Laat de spitskool vervolgens 5 tot 8 minuten koken. Proef een reepje om de juiste structuur te bepalen. Giet de kool af in een vergiet. Als ik het serveer bij aardappelen of vlees, roer ik er vaak nog 20 gram roomboter doorheen. Dat geeft een zachte smaak en maakt de kool net iets voller. Je kunt ook 20 milliliter olijfolie toevoegen voor een lichtere variant.
Anders bereiden
Anders bereiden- Grill
Snij de spitskool in parten, bestrijk met 20 milliliter olijfolie en grill de parten ongeveer 10 minuten. De buitenkant krijgt een rokerige smaak en binnenin blijft het zacht. - Barbecue
Leg halve of kwart spitskolen op het rooster en laat ze ongeveer 12 minuten garen. De hitte geeft een licht zoete en diepe smaak die je met koken niet bereikt. - Airfryer
Doe reepjes spitskool in een mandje, meng met 20 milliliter olijfolie en bak het 8 minuten op 180 graden. De kool wordt licht krokant met een zachte binnenkant. - Magnetron
Doe 400 gram spitskool met 50 milliliter water in een magnetronschaal, zet er een deksel op en verwarm 5 minuten op vol vermogen. Even omscheppen en eventueel nog 1 minuut extra geven. - Koekenpan
Bak spitskool 10 minuten op middelhoog vuur met 20 gram roomboter of 20 milliliter olie. Af en toe omscheppen. De kool blijft knapperig en krijgt een lichte baktoon.
Vijf variaties
Vijf variaties- Voeg 1 teentje fijngesnipperde knoflook toe aan de pan voor een warmere smaak.
- Roer na het afgieten 50 milliliter kookroom door de spitskool voor een romige variant.
- Gebruik 1 theelepel kerriepoeder tijdens het koken voor een licht kruidige smaak.
- Voeg 1 eetlepel witte azijn toe aan het kookwater zodat de kool extra fris blijft.
- Meng de gekookte spitskool met 200 gram gebakken spekjes voor een stevige maaltijdvariant.
Gebruiken in…
Gebruiken in…Gekookte spitskool kun je o.a. gebruiken in allerlei dagelijkse gerechten waarin je een zachte groentebasis zoekt. Door de neutrale smaak past de groente zich gemakkelijk aan andere ingrediënten aan. Ik gebruik het zelf graag om maaltijden lichter te maken en om meer groenten in een gerecht te verwerken zonder dat het meteen overheerst.
Je kunt gekookte spitskool goed verwerken in stamppotten. Denk aan aardappelen met roomboter, een beetje nootmuskaat en dan de kool erdoor mengen. Het geeft een zachte structuur met een frisse toets. Ook in romige pastagerechten werkt spitskool verrassend goed. Meng het bijvoorbeeld door pasta met room, ui en spekreepjes.
In roerbakgerechten kun je de gekookte kool heel eenvoudig toevoegen. Het neemt de smaken van sojasaus, knoflook of gember makkelijk op, waardoor het gerecht voller wordt maar niet zwaarder. Ook in soepen kun je het verwerken. Voeg op het einde van de kooktijd een flinke hand gekookte kool toe, zodat de structuur mooi blijft.
Voor ovenschotels is het eveneens geschikt. Meng het bijvoorbeeld met gehakt, ui en aardappelblokjes en laat het mee garen in de oven. De kool blijft zacht en voegt net die extra groentelaag toe.
Alternatieve groente
Alternatieve groenteWanneer spitskool niet beschikbaar is, zijn er gelukkig meerdere groentes die dezelfde rol in je gerecht kunnen overnemen. Witte kool is vaak de eerste keuze, omdat deze qua structuur en smaak het dichtst bij spitskool ligt. Het heeft wel een paar minuten langere kooktijd nodig, maar de lichtzoete smaak komt na het koken mooi naar voren. In gerechten waarin je normaal spitskool gebruikt, zoals stamppotten of gestoofde maaltijden, kun je witte kool bijna één op één vervangen. Het geeft dezelfde stevigheid en blijft goed overeind tijdens het bereiden.
Savooiekool is een ander sterk alternatief. Deze kool heeft een wat robuustere structuur en iets diepere smaak. Dat maakt het een uitstekende keuze voor warme gerechten waarin de kool echt mag meespelen, zoals ovenschotels, stoofpotten of een stevige maaltijd met aardappelen. Savooiekool blijft bovendien langer stevig en valt minder snel uit elkaar tijdens het koken, waardoor je er meer controle over hebt. In mijn keuken gebruik ik het graag wanneer ik extra bite wil behouden zonder dat het gerecht zwaarder wordt.
Chinese kool is juist ideaal wanneer je iets zachts en luchtigs zoekt. Deze groente kookt snel, neemt smaken goed op en past mooi in zowel lichte gerechten als romige schotels. Door de zachte structuur kun je het ook goed gebruiken in pastagerechten of als vulling voor krokante wraps en loempia’s. In warme gerechten waarin je normaal spitskool zou koken, werkt chinese kool vooral prettig als je minder kooktijd nodig hebt of wanneer je een subtielere smaak wilt.
Tot slot kun je in sommige gevallen ook paksoi gebruiken, vooral wanneer je een gerecht maakt met oosterse smaken. Paksoi heeft een frisse, bijna milde smaak en combineert heerlijk met sojasaus, gember, knoflook en lichte romige sauzen. De bladeren worden snel zacht, terwijl de stronk nog wat bite houdt. Het is geen identieke vervanger van spitskool, maar in gerechten waar de kool een begeleidende rol speelt werkt het verrassend goed en brengt het een andere, maar passende frisheid mee.
Hoelang houdbaar?
Hoelang houdbaar?Gekookte spitskool blijft in een afgesloten bakje ongeveer 2 dagen goed in de koelkast. Laat de kool eerst volledig afkoelen voordat je hem bewaart. In de vriezer blijft het ongeveer 2 maanden goed, mits je de groente goed laat uitlekken voordat je het invriest.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel, een culinaire expert met meer dan 15 jaar ervaring, weet als geen ander hoe belangrijk het is om voedingsmiddelen op de juiste manier te bewaren. Hij kent ook de noodzaak van de juiste technieken in en rond de keuken. Zijn kennis strekt zich uit van groenten en fruit tot vlees, vis en complete gerechten. Als voormalig groenteboer heeft hij een scherp oog ontwikkeld voor kwaliteit en duurzaamheid, wat hij combineert met zijn passie voor koken en eenvoudige, toegankelijke recepten.
Oorspronkelijk een Rotterdammer, is Wilhelmus inmiddels een echte wereldburger met Tirol als thuisbasis. Hij deelt zijn expertise over kooktechnieken, snijtechnieken, simpele schoonmaaktips, bewaren en invriezen op zowel Nederlandstalige als Duitstalige platforms, en belicht daarbij hoe kleine verschillen in technieken wereldwijd grote impact kunnen hebben.
