Kokkels koken is eenvoudiger dan je misschien denkt. Deze schelpdieren zijn een ware delicatesse en hebben een heerlijke zilte smaak die doet denken aan de zee. Ze zijn perfect als voorgerecht, door een pasta of gewoon als een lekker hapje met een stuk brood erbij. Verse kokkels zijn het lekkerst en je vindt ze vaak bij de visboer of op de markt. Het belangrijkste bij het bereiden van kokkels is dat ze vers zijn en goed schoon worden gemaakt. In dit recept leer je hoe je kokkels op de juiste manier kookt, zodat ze perfect gaar en vol van smaak zijn.
Voordat je de kokkels in de pan doet, moet je ze goed spoelen. Soms zitten er nog zandkorrels in de schelpen, en dat wil je natuurlijk niet op je bord hebben. Laat ze daarom minstens een halfuur in een bak met koud water staan. Daarna spoel je ze nog een paar keer onder stromend water. Zodra de kokkels schoon zijn, kun je ze koken. Dit doe je in een ruime pan met een scheut witte wijn of water en wat smaakmakers zoals knoflook en peterselie. Binnen enkele minuten openen de schelpen zich en zijn de kokkels klaar om gegeten te worden.

Hoelang kokkels koken?
Benodigdheden
- Grote pan met deksel
- Vergiet
- Schone kom
- Houten lepel
Ingrediënten
- 1 kilo verse kokkels
- 500 milliliter water of witte wijn
- 2 teentjes knoflook fijngesneden
- 1 sjalot fijngesneden
- 1 bosje peterselie fijngehakt
- 1 eetlepel olijfolie
- Peper naar smaak
Stapsgewijze handleiding
1. Kokkels schoonmaken
- Begin met het goed spoelen van de kokkels. Doe ze in een grote kom met koud water en laat ze minstens 30 minuten weken. Dit helpt om eventueel zand uit de schelpen te verwijderen. Spoel ze daarna een paar keer onder stromend water en controleer of er kapotte schelpen tussen zitten. Gooi deze weg.
2. Koken
- Zet een grote pan op middelhoog vuur en verwarm de olijfolie. Voeg de fijngesneden knoflook en sjalot toe en fruit deze kort aan tot ze glazig zijn.
- Voeg de kokkels toe aan de pan en schenk er 500 milliliter witte wijn of water overheen. Doe direct de deksel op de pan en laat de kokkels ongeveer 3 tot 4 minuten koken. Schud de pan af en toe heen en weer zodat alle kokkels gelijkmatig garen.
- Zodra de schelpen openstaan, zijn de kokkels klaar. Haal de pan van het vuur en roer de fijngesneden peterselie erdoor. Breng op smaak met wat peper.
3. Serveren
- Serveer de kokkels direct, bijvoorbeeld met een stukje stokbrood om de heerlijke bouillon mee op te dippen.
Anders bereiden
- Grill
Leg de kokkels op een hete grill en sluit de deksel. Binnen 2 à 3 minuten openen ze zich. Besprenkel ze met olijfolie en citroen. - Barbecue
Wikkel de kokkels in aluminiumfolie met een scheutje wijn en knoflook. Plaats ze 5 minuten op de hete barbecue. - Airfryer
Zet de kokkels in een ovenbestendige schaal met een beetje vocht en bak ze op 180 graden Celsius gedurende 4 minuten. - Magnetron
Doe de kokkels in een magnetronbestendige schaal met een beetje water en dek af. Verwarm 2 minuten op 800 watt. - Friteuse
Dit wordt afgeraden, omdat kokkels veel vocht bevatten en dit gevaarlijk kan zijn in hete olie.
Vijf variaties
- Voeg een klein rood pepertje toe voor een pittige twist.
- Gebruik kokkels als basis voor een pasta met roomsaus.
- Vervang witte wijn door bouillon voor een mildere smaak.
- Serveer de kokkels met een scheutje citroensap voor extra frisheid.
- Voeg tomatenblokjes toe voor een mediterrane stijl.
Gebruiken in…
Gekookte kokkels kun je o.a. gebruiken in gerechten waar je een milde, ziltige smaak van de zee aan wilt toevoegen. Ze zijn al gaar, dus je hoeft ze enkel kort op te warmen of koud te verwerken. Daardoor zijn ze veelzijdig in gebruik en makkelijk toe te voegen aan tal van bereidingen.
Een van de bekendste toepassingen is in pasta met zeevruchten. Denk bijvoorbeeld aan tagliatelle of linguine met gekookte kokkels, knoflook, olijfolie, witte wijn en peterselie. De kokkels geef je pas aan het einde mee, zodat ze warm worden, maar niet taai. De saus neemt de zee-aroma’s op en blijft fris en licht.
Ook in vissoep of bouillabaisse doen gekookte kokkels het goed. Ze voegen een extra laag smaak toe aan de bouillon en zorgen voor afwisseling in textuur. Voeg ze pas vlak voor het serveren toe, zodat ze niet stuk koken. Je kunt ze combineren met andere schaal- en schelpdieren zoals garnalen, mosselen en stukjes witvis.
In een salade zorgen kokkels voor een verrassend accent. Je kunt ze bijvoorbeeld mengen met koude krieltjes, sperziebonen en een mosterddressing. Ook in een lauwwarme salade met tomaat, komkommer en venkel komen ze goed tot hun recht. Ze geven net dat beetje zee mee aan een verder frisse, groenteachtige basis.
Een andere toepassing is in risotto met zeevruchten. Kook de risotto met visfond, voeg op het einde wat citroenrasp toe en schep er vlak voor het serveren de gekookte kokkels door. Ze hoeven niet meer te garen, enkel op temperatuur te komen. Door hun stevige structuur blijven ze herkenbaar in de romige rijst.
Tot slot kun je ze gebruiken op een platte pizza of focaccia. Na het bakken leg je de kokkels erop, eventueel samen met wat rucola of een beetje citroensap. Ze geven een spannend contrast met de krokante bodem en het zachte beleg. Ook in hartige taart of quiche zijn ze prima te verwerken, bijvoorbeeld met prei of courgette.
Alternatieve zeevruchten
Als je geen kokkels kunt vinden, zijn er verschillende alternatieven die qua smaak en gebruik dicht in de buurt komen. Niet elk alternatief is exact hetzelfde, maar ze passen allemaal goed in gerechten waarin je anders kokkels zou gebruiken.
Venusschelpen zijn de directe vervangers van kokkels. Ze lijken sterk in smaak en structuur en worden vaak gebruikt in dezelfde pastagerechten of visstoofpotten. Ze zijn meestal iets kleiner, maar net zo zilt en sappig. Je kunt ze op dezelfde manier verwerken.
Mosselen zijn groter en iets zachter, maar hebben ook die herkenbare zeeachtige smaak. Vooral in soepen en warme gerechten zijn ze een goed alternatief. Omdat ze wat minder stevig zijn, blijven ze minder heel in koude salades, maar ze geven wel veel smaak af aan bouillons en sauzen.
Scheermessen zijn wat langwerpiger en steviger van structuur. Ze hebben een iets intensere smaak dan kokkels, maar je kunt ze dun snijden en kort mee verwarmen in warme gerechten. Ze doen het goed in risotto of pastagerechten waar je net wat meer beet zoekt.
Grijze garnalen of kleine roze garnalen zijn geen schelpdieren, maar toch bruikbaar als alternatief in koude bereidingen. Ze zijn al gaar, net als kokkels, en kunnen zo toegevoegd worden aan salades, sandwiches of koude pastaschotels. Ze zijn iets zoeter van smaak, maar wel subtiel.
Coquilles zijn luxer en romiger. Ze hebben niet die zilte toets van kokkels, maar hun structuur is vergelijkbaar. In warme gerechten of feestelijke salades kunnen ze een mooie vervanging zijn als je een zachter mondgevoel zoekt. Kort bakken of opwarmen is voldoende.
Elk alternatief heeft een eigen karakter, maar afhankelijk van het gerecht kun je meestal goed variëren. De keuze hangt af van de gewenste structuur, smaak en bereidingswijze.
Hoelang houdbaar?
Gekookte kokkels kun je maximaal 1 dag in de koelkast bewaren in een afgesloten bakje. Eet ze het liefst direct na bereiding, want ze verliezen snel hun smaak en structuur. In de vriezer blijven ze ongeveer 3 maanden goed, maar vers smaken ze altijd het best.

Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel, een culinaire expert met meer dan 15 jaar ervaring, weet als geen ander hoe belangrijk het is om voedingsmiddelen op de juiste manier te bewaren. Hij kent ook de noodzaak van de juiste technieken in en rond de keuken. Zijn kennis strekt zich uit van groenten en fruit tot vlees, vis en complete gerechten. Als voormalig groenteboer heeft hij een scherp oog ontwikkeld voor kwaliteit en duurzaamheid, wat hij combineert met zijn passie voor koken en eenvoudige, toegankelijke recepten.
Oorspronkelijk een Rotterdammer, is Wilhelmus inmiddels een echte wereldburger met Tirol als thuisbasis. Hij deelt zijn expertise over kooktechnieken, snijtechnieken, simpele schoonmaaktips, bewaren en invriezen op zowel Nederlandstalige als Duitstalige platforms, en belicht daarbij hoe kleine verschillen in technieken wereldwijd grote impact kunnen hebben.