Bospeen koken is eigenlijk heel eenvoudig, maar het draait allemaal om de juiste aanpak. Je kunt bospeen snel en simpel klaarmaken in een pan met water. Het fijne aan bospeen is dat het weinig nodig heeft om lekker te zijn: een snufje zout, een klontje boter en de juiste kooktijd doen al wonderen. De groente is lichtzoet van zichzelf en behoudt, als je het goed kookt, zijn stevige bite en mooie kleur. Dit gerecht is perfect als bijgerecht bij een stukje vlees of vis, of gewoon met aardappeltjes erbij.
Voor vier personen kun je met een halve kilo bospeen goed uit de voeten. Snijd het loof eraf, schil de wortels lichtjes of schraap ze schoon met een mesje, en dan ben je al bijna klaar om aan de slag te gaan. In dit recept laat ik zien hoe je bospeen in een gewone pan kunt koken, stap voor stap. Daarna geef ik je nog tips voor andere bereidingswijzen én manieren om het recept naar je eigen smaak aan te passen. Want met bospeen kun je alle kanten op, en het is altijd de moeite waard om ermee te experimenteren.
Hoelang bospeen koken?
Benodigdheden
- Grote kookpan
- Vergiet
- Dunschiller of scherp mesje
- Houten lepel
- Eventueel een kleine steelpan voor het smelten van boter
Ingrediënten
- 500 gram bospeen
- 1 theelepel zout
- 1 eetlepel roomboter optioneel
- Versgemalen peper naar smaak
- Eventueel een beetje verse peterselie of dille voor garnering
Stapsgewijze handleiding
1. Voorbereiden
- Was de bospeen grondig onder koud water. Snijd het loof tot ongeveer één centimeter boven de wortel af (voor de sier kun je een klein stukje groen laten zitten, dat ziet er leuk uit). Schil de wortels dun met een dunschiller of schraap ze schoon met een mesje. Als de wortels erg dik zijn, kun je ze halveren of in de lengte doorsnijden, zodat alles gelijkmatiger gaart.
2. Koken
- Zet een grote pan op het vuur en vul deze met voldoende water, zodat de bospeen straks helemaal onderstaat. Voeg een theelepel zout toe. Breng het water aan de kook.
- Doe de schoongemaakte bospeen in het kokende water. Laat dit zachtjes koken, zonder deksel, gedurende 10 tot 12 minuten. Houd de gaarheid in de gaten door af en toe met een vork in een wortel te prikken. Ze moeten nog een beetje stevig zijn, maar niet meer rauw.
- Giet de bospeen af in een vergiet zodra ze gaar zijn. Doe ze terug in de warme pan en voeg eventueel een klontje roomboter en een snufje versgemalen peper toe. Laat ze even staan met de deksel op de pan, zodat de smaken intrekken.
- Serveer de bospeen direct, eventueel bestrooid met wat verse peterselie of dille. Ze zijn heerlijk bij een stukje rundvlees, gebakken aardappels of een visgerecht.
Anders bereiden
Anders bereiden- Grill
Snij de bospeen in de lengte doormidden, besprenkel met olijfolie en gril ze op middelhoog vuur ongeveer 8 tot 10 minuten. Draai halverwege om. - Barbecue
Wikkel de bospeen (heel of gehalveerd) in aluminiumfolie met wat olie en kruiden. Leg ze aan de zijkant van het vuur en laat ze daar 15 tot 20 minuten garen. - Airfryer
Snijd de bospeen in gelijke stukken, meng met olie en eventueel wat komijnpoeder, en bak 10 tot 12 minuten op 180 graden. Schud halverwege om. - Magnetron
Leg de bospeen in een magnetronbestendige schaal met een klein laagje water. Dek af en verwarm 5 tot 7 minuten op 800 watt. Laat even staan voor je het deksel verwijdert. - Friteuse
Niet gangbaar, maar het kan: snijd de wortels in dunne plakjes, droog ze goed af en frituur ze kort op 170 graden tot ze licht krokant zijn. Bestrooi met zout.
Vijf variaties
Vijf variaties- Voeg aan het einde een eetlepel honing en een paar takjes tijm toe voor een licht zoete twist.
- Meng vlak voor het serveren een beetje citroenrasp en een scheutje extra vergine olijfolie door de bospeen.
- Smelt een klontje boter met een teentje geperste knoflook en meng dit door de warme wortels.
- Roer een theelepel grove mosterd en wat fijngehakte peterselie door de warme bospeen voor wat pit.
- Strooi wat geroosterde hazelnoten of amandelen over de bospeen vlak voor het serveren voor extra crunch.
Gebruiken in…
Gebruiken in…Gekookte bospeen kun je o.a. gebruiken in uiteenlopende gerechten die zowel verfijnd als huiselijk kunnen zijn. Een klassiek voorbeeld is de Franse jardinière de légumes, een groentemelange waarin bospeen samen met doperwten, sperziebonen en soms bloemkool wordt geserveerd in een lichte botersaus. De bospeen geeft een subtiele zoetheid en structuur, en het gerecht kan als bijlage dienen bij een stukje gegrilde zalm of een gebraden kip. Een tip uit de keuken van een chef: blancheer de bospeen net iets korter en glacé ze daarna kort in boter en een vleugje suiker, zo krijgen ze een glanzend laagje en extra smaak.
Ook in een klassieke stamppot zijn gekookte bospeen uitstekend te verwerken. Denk aan hutspot, waarin de wortel samen met ui en aardappel een smeuïge basis vormt. Voor een luxere draai kun je er geroosterde spekreepjes of langzaam gegaard rundvlees bij serveren. Chefs gebruiken hier vaak kruimige aardappelen, omdat die zich beter laten pureren en een luchtigere structuur geven.
Een derde mogelijkheid is de groenteterrine, waarbij laagjes groente, waaronder gekookte bospeen, in een vorm worden gestapeld en vervolgens worden gebonden met een lichte aspic of roommengsel. Dit levert een mooi uitgesneden gerecht op dat vaak als voorgerecht in restaurants wordt gepresenteerd. Door de heldere oranje kleur van bospeen krijgt de terrine een aantrekkelijke uitstraling.
Daarnaast doet bospeen het goed in soepen en veloutés. Een fluweelzachte wortelsoep, afgemaakt met een vleugje gember of sinaasappelrasp, kan zowel als voorgerecht als lichte lunch dienen. In professionele keukens wordt vaak gewerkt met een chinois (puntzeef) om de soep extra glad te krijgen.
Tot slot kan gekookte bospeen ook worden verwerkt in een risotto. Snij de bospeen in kleine brunoise en voeg deze halverwege het kookproces toe, zodat de stukjes hun bite behouden. Het zoete van de wortel combineert fraai met de romige structuur van de risotto. Werk het af met Parmezaanse kaas en een scheutje goede olijfolie.
Alternatieve groente
Alternatieve groenteWanneer bospeen niet beschikbaar is, zijn er diverse alternatieven die qua smaak en structuur goed werken. Pastinaak is bijvoorbeeld een uitstekende keuze. Deze wortelgroente heeft een zoete, iets nootachtige smaak en kan net als bospeen worden gekookt of geroosterd. In stamppotten en soepen geeft pastinaak een warme, volle toon.
Een ander alternatief is knolselderij, die een stevigere textuur en een aromatische smaak heeft. Vooral in soepen, stoofschotels en puree komt knolselderij goed tot zijn recht. Het is een geliefde groente in de klassieke Franse keuken en wordt vaak gecombineerd met boter en room.
Ook pompoen kan de rol van bospeen overnemen. De oranje kleur maakt het visueel aantrekkelijk en de zachte, zoete smaak sluit goed aan bij veel gerechten. Pompoen werkt uitstekend in risotto’s, ovenschotels en soepen.
Ten slotte kun je kiezen voor zoete aardappel. Deze heeft een stevige bite en een uitgesproken zoete smaak die goed past bij hartige gerechten. Gekookt, gepureerd of geroosterd kan zoete aardappel op dezelfde manier als bospeen worden ingezet. Bovendien biedt het extra voedingswaarde door het hogere gehalte aan vezels en vitaminen.
Hoelang houdbaar?
Hoelang houdbaar?Gekookte bospeen bewaar je het best afgedekt in de koelkast. Laat ze eerst helemaal afkoelen en doe ze dan in een afgesloten bakje. Ze blijven zo 2 tot 3 dagen goed. Je kunt ze ook invriezen, maar dan verliezen ze wel wat van hun structuur en smaak. In de vriezer kun je ze tot 3 maanden bewaren. Warm ze rustig op in een pan of magnetron met een klein beetje water of boter.
Als je ze een tweede keer opwarmt, let dan goed op dat je ze niet té gaar maakt. Een beetje beet behouden maakt ze net wat lekkerder, ook na het bewaren.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel, een culinaire expert met meer dan 15 jaar ervaring, weet als geen ander hoe belangrijk het is om voedingsmiddelen op de juiste manier te bewaren. Hij kent ook de noodzaak van de juiste technieken in en rond de keuken. Zijn kennis strekt zich uit van groenten en fruit tot vlees, vis en complete gerechten. Als voormalig groenteboer heeft hij een scherp oog ontwikkeld voor kwaliteit en duurzaamheid, wat hij combineert met zijn passie voor koken en eenvoudige, toegankelijke recepten.
Oorspronkelijk een Rotterdammer, is Wilhelmus inmiddels een echte wereldburger met Tirol als thuisbasis. Hij deelt zijn expertise over kooktechnieken, snijtechnieken, simpele schoonmaaktips, bewaren en invriezen op zowel Nederlandstalige als Duitstalige platforms, en belicht daarbij hoe kleine verschillen in technieken wereldwijd grote impact kunnen hebben.
