Spruitjes koken is een eenvoudige en smakelijke manier om deze kleine kooltjes op tafel te zetten. Ze hebben een licht nootachtige en milde koolsmaak, en als je ze goed bereidt, blijven ze lekker stevig met een zachte bite. Veel mensen hebben minder goede herinneringen aan spruitjes uit hun jeugd, maar dat komt vaak omdat ze te lang gekookt werden. Met de juiste kooktijd en een beetje aandacht kun je heerlijke spruitjes serveren die zelfs de grootste twijfelaars overtuigen.
Spruitjes passen goed bij veel gerechten, van een stevige Hollandse pot tot verfijnde combinaties met spek, noten of kaas. Het koken zelf is niet moeilijk, maar een paar stappen zorgen ervoor dat ze echt lekker worden. In dit recept leer je hoe je spruitjes perfect kookt en geven we ook een paar variaties om het naar je eigen smaak aan te passen.

Hoelang spruitjes koken?
Benodigdheden
- Grote pan met deksel
- Scherp mesje
- Vergiet
- Eventueel schuimspaan
Ingrediënten
- 800 gram spruitjes
- 1 theelepel zout voor in het kookwater
- Water voldoende om de spruitjes onder te zetten
Stapsgewijze handleiding
1. Spruitjes schoonmaken
- Snij de onderkant van de spruitjes een klein stukje af en verwijder eventueel losse of gele blaadjes. Spoel ze daarna goed af onder koud stromend water.
2. Koken
- Zet een pan met ruim water op het vuur en voeg een theelepel zout toe. Breng het water aan de kook. Voeg de spruitjes toe en laat ze 6 tot 8 minuten koken op een middelhoog vuur.
- Prik na 6 minuten met een vork in een spruitje. Als de vork er makkelijk in gaat, zijn ze gaar. Liever iets steviger? Giet ze dan direct af. Wil je ze zachter? Laat ze dan nog 1 tot 2 minuten doorkoken.
- Giet de spruitjes af in een vergiet en schud ze even om. Wil je extra heldere, frisse groene spruitjes? Spoel ze dan kort af met koud water. Serveer direct, eventueel met een klontje boter, wat peper en nootmuskaat.
Anders bereiden
- Grill
Kook de spruitjes 4 minuten voor, snijd ze doormidden en grill ze op een hete grillplaat met wat olie en peper. - Barbecue
Rijg de gehalveerde spruitjes aan een spies en rooster ze boven een matig vuur tot ze lichtbruin en gaar zijn. - Airfryer
Meng de spruitjes met een beetje olie en bak ze 12 minuten op 180 graden Celsius, halverwege even omschudden. - Magnetron
Doe de spruitjes in een magnetronbestendige schaal met een beetje water, dek af en stoom ze 5 minuten op 800 watt. - Friteuse
Snij de spruitjes in dunne plakjes, frituur ze op 180 graden Celsius tot ze knapperig zijn en bestrooi met zout.
Vijf variaties
- Bak na het koken wat spekjes en een fijngesneden ui in een pan en schep de gekookte spruitjes erdoorheen.
- Maak een simpele saus van room en een eetlepel grove mosterd en meng die door de warme spruitjes.
- Bak de gekookte spruitjes kort in boter met een theelepel honing voor een licht zoete twist.
- Bestrooi de warme spruitjes met geraspte oude kaas of verkruimelde feta voor extra smaak.
- Roerbak ze na het koken met knoflook, chilipeper en een scheutje sojasaus.
Gebruiken in…
Gekookte spruitjes kun je o.a. gebruiken in allerlei warme en koude gerechten, waarbij ze niet altijd de hoofdrol hoeven te spelen. Door hun stevige structuur en licht nootachtige smaak combineren ze verrassend goed met zowel hartige als zoetige elementen. Als je ze eenmaal beetgaar hebt gekookt en even laat afkoelen, kun je er op creatieve manieren mee aan de slag, zowel in de pan als in de oven of zelfs koud in een salade.
Een klassiek gerecht waarin gekookte spruitjes goed tot hun recht komen, is spruitjesstamppot. Hierbij prak je de gekookte spruitjes grof door aardappelpuree, eventueel samen met uitgebakken spekjes en een likje mosterd. Het bittere van de spruitjes wordt mooi afgerond door het romige van de aardappel en het zoute van het spek. Je kunt dit geheel ook gratineren met wat geraspte kaas in de oven voor een krokant korstje.
Ook in een roerbakschotel zijn gekookte spruitjes prima te verwerken. Snij ze doormidden of in vieren en bak ze kort op hoog vuur mee met bijvoorbeeld ui, knoflook, paprika en wat sojasaus. Voeg op het einde een handje ongezouten cashewnoten toe en je hebt een voedzame groenteschotel die perfect past bij rijst of noedels.
Een andere heerlijke toepassing is in een quiche. Gebruik een bodem van bladerdeeg of hartige taartdeeg, leg de gehalveerde spruitjes in een laagje op de bodem en giet er een mengsel van eieren, room, geraspte kaas en kruiden overheen. Na een halfuurtje bakken in de oven krijg je een rijke, stevige taart waarin de spruitjes hun smaak goed behouden zonder te overheersen.
Ten slotte kun je gekookte spruitjes ook koud verwerken in een salade. Snij ze in dunne plakjes en meng ze met bijvoorbeeld geblancheerde stukjes wortel, geroosterde noten, stukjes appel en een dressing op basis van olijfolie, citroen en honing. De spruitjes geven dan een stevige bite en een verrassende smaakdimensie die goed past bij zoetzure smaken.
Alternatieve groenten
Als spruitjes niet beschikbaar zijn, kun je in veel gerechten goed overstappen op sperziebonen als alternatief. Ze hebben net als spruitjes een stevige structuur en behouden hun vorm goed bij koken of bakken. Vooral in stamppotten of roerbakgerechten passen ze perfect. Wel missen ze de licht bittere toon van spruitjes, maar dat maakt ze voor sommige eters juist toegankelijker.
Een andere optie is het gebruik van broccoli, vooral in ovenschotels of hartige taarten. Broccoli heeft een eveneens uitgesproken smaak, maar met iets meer zachtheid en een licht aardse ondertoon. In salades of warme gerechten kunnen kleine roosjes gekookte broccoli de plek van spruitjes goed innemen.
Ook boerenkool kan een passend alternatief zijn, zeker als het gaat om stamppot of gerechten waarin de spruitjes worden fijngeprakt. Boerenkool heeft net als spruitjes een uitgesproken, ietwat pittige smaak, en bevat veel vezels en voedingsstoffen. Door het vooraf goed te koken of te stoven, wordt de structuur zachter en beter mengbaar.
Voor wie juist iets anders wil, zijn kastanjechampignons een prima keuze. Deze geven een aards karakter aan gerechten waar normaal spruitjes in zouden zitten. Ze passen bijvoorbeeld goed in quiches, stoofpotjes of bij een stuk gebakken vlees of vis.
Tot slot kunnen ook groene kool of savooiekool een goede vervanger zijn. Deze hebben een vergelijkbare winterse smaak en kunnen zowel in gesneden vorm als in grotere stukken verwerkt worden. Door ze kort te koken of te stomen blijven ze knapperig en behoud je een stevige bite, net als bij spruitjes.
Hoelang houdbaar?
Gekookte spruitjes blijven in de koelkast ongeveer 2 dagen goed. Bewaar ze in een afgesloten bakje. Opwarmen kan in de magnetron of door ze kort op te bakken in een pan. In de vriezer blijven ze tot 3 maanden goed, maar de textuur kan wat veranderen. Verse, ongekookte spruitjes blijven in de koelkast ongeveer een week goed.

Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel, een culinaire expert met meer dan 15 jaar ervaring, weet als geen ander hoe belangrijk het is om voedingsmiddelen op de juiste manier te bewaren. Hij kent ook de noodzaak van de juiste technieken in en rond de keuken. Zijn kennis strekt zich uit van groenten en fruit tot vlees, vis en complete gerechten. Als voormalig groenteboer heeft hij een scherp oog ontwikkeld voor kwaliteit en duurzaamheid, wat hij combineert met zijn passie voor koken en eenvoudige, toegankelijke recepten.
Oorspronkelijk een Rotterdammer, is Wilhelmus inmiddels een echte wereldburger met Tirol als thuisbasis. Hij deelt zijn expertise over kooktechnieken, snijtechnieken, simpele schoonmaaktips, bewaren en invriezen op zowel Nederlandstalige als Duitstalige platforms, en belicht daarbij hoe kleine verschillen in technieken wereldwijd grote impact kunnen hebben.