Gembermannetje maken, je weet wel, die leuke versierde mannetjes die vaak rond de kerstdagen geserveerd worden. Een traditie die eigenlijk uit de Verenigde Staten afkomstig is´: heerlijke gemberkoekjes die steeds vaker ook in Nederland gebakken worden. Niet zomaar een koekje, maar een koekje dat echt in deze tijd van het jaar past, met smaken en een geur die afkomstig zijn van kaneel en van gember. En dat zijn de geuren die we vaak ruiken rond de kerstdagen.
Hoewel dat natuurlijk wel een stuk minder is dan vroeger, want de meeste mensen kopen hun kerstgebak en kerstkoekjes tegenwoordig kant-en-klaar in de supermarkt, of bij de bakker. En waarom? Zijn we met ons allen het bakken verleerd, of kost het in ons drukke leventje teveel tijd?
Ik kan maar één ding aanraden, maar ik besef ook dat ik makkelijk praten heb. Bak deze gembermannetjes eens zelf, versier ze mooi, en geniet ervan bij een kop koffie of een glas thee.
Een koekje, dat moeilijker te maken lijkt, dan het in werkelijkheid is. Ik neem je in het onderstaande recept aan de hand mee, en laat je stap voor stap zien hoe deze lekkernij ook door jou gebakken kan worden. Alleen de gedachte aan de geur al, die zich straks in jouw huis of woning gaat verspreiden. Ik heb het water al in mijn mond staan, maar dat komt ook door het feit dat ik deze koekjes dit jaar al gebakken heb, want hier in Tirol is het traditie dat je vijf tot tien verschillende koeken en koekjes bakt voor de adventstijd. Vandaar dat je hier schalen vol koekjes zien staan bij de meeste gezinnen. Net als bij mij thuis overigens.

Hoe gembermannetje maken?
Benodigdheden
- Gembermannetje uitsteker, je kunt het ook met een mes doen
- Mengkom
- Handmixer of keukenmachine met vlinder
- Deegroller
- Bakpapier
- Bakplaat
- Koelrek
Ingrediënten
- 350 gram bloem
- 150 gram ongezouten boter op kamertemperatuur
- 150 gram donkerbruine basterdsuiker
- 120 gram stroop
- 1 ei
- 10 gram bakpoeder
- 1 eetlepel gemalen gember
- 2 theelepels kaneelpoeder
- 1 theelepel nootmuskaat
- 1 snufje zout
Stapsgewijze handleiding
1. Deeg maken
- De basterdsuiker en de stroop door de boter mengen, daartoe moet de boter op kamertemperatuur zijn. Meng het tot een romige en luchtige massa. Dat wordt ook wel het cremeren van boter en suiker genoemd, oftewel, er een mooie crème van maken.Vervolgens kun je het ei erdoor mengen, tot het opnieuw een gladde massa is.
- Meng in een tweede kom de bloem, het bakpoeder, de gember, het kaneelpoeder, de nootmuskaat, en het zout. Voeg dit vervolgnes bij het botermengsel, en meng het tot een samanehangend deeg.
- Van het deeg een platte schijf vormen, niet te groot, inwikkelen in plasticfolie, en minstens 60 minuten in de koelkast leggen. Zo kan het deeg rusten, hetgeen ervoor zorgt dat het minder krimpt bij het bakken.

2. Mannetje maken en bakken
- Werkblad bestuiven met bloem, en het deeg uitrollen tot een lap van ongeveer een halve centimeter dikte. Druk met de vorm de gembermannetjes uit het deeg, en leg ze voorzichtig op een met bakpapier beklede bakplaat. Leg de mannetjes niet tegen elkaar aan, zodat ze tijdens het bakken niet vastgroeien.
- De oven voorverwarmen op 180 graden en de bakplaat in het midden van de oven schuiven, Bak de mannetjes gedurende ongeveer 12 tot 15 minuten. De precieze duur ligt aan het type oven dat je hebt.Als ze goudkleurig geworden zijn, haal je de bakplaat uit de oven, en plaats je deze op een snijplank of keukendoek. Laat de mannetjes nu eerst volledig afkoelen,Als de gembermannetjes afgekoeld zijn kun je ze eventueel versieren, met levensmiddelenverf, gekleurde chocolade, suikergoed, en ga zo maar door.

Vijf variaties
- Voeg 50 gram fijngehakte pure chocolade toe aan het deeg voor een diepere smaak. Het maakt niet uit of je pure chocolade gebruikt of melkchocolade.
- Vervang een deel van de bloem door 50 gram amandelmeel. Daardoor wordt de structuur van de koekjes wat zachter.
- Je kunt ook rasp van een sinaasappel, citroen, limoen, of grapefruit aan het deeg toevoegen.
- Doe grove suikerkristallen bovenop het deeg, dat maakt het lekker knapperig.
- Bestrijk de afgekoelde gembermannetjes met een dun laagje suikerglazuur. Dit maak je door poedersuiker en water te mengen. Dit kun je vervolgens weer versieren, maar de versiering ligt dan op een witte ondergrond.
Alternatieve ingrediënten
Als je niet alle ingrediënten in huis hebt, de supermarkt is al dicht, zijn er gelukkig genoeg ingrediënten die je waarschijnlijk wel in huis hebt om deze gembermannetjes te bakken. Er zijn genoeg alternatieven waardoor de koekjes bijna net zo gaan smaken als het origineel.
Heb je bijvoorbeeld geen stroop in huis, dan kun je als vervanger ook honing gebruiken, waardoor je een licht karamelachtige smaak hebt. Je kunt ook karamel fijn maken en door de boter mengen. Zo krijg je ook weer met een unieke smaak, en een beetje krokante koekjes. De bruine suiker kun je vervangen door kristalsuiker, maar gebruik dan iets meer, anders wordt de smaak wat vlak
Als je geen gemberpoeder hebt, maar wel verse gember, kun je deze schillen en vervolgens raspen. Gebruik dan wel minder, want geraspte gember bevat relatief veel vocht. In plaats van kaneelpoeder kun je ook speculaaskruiden of koekkruiden gebruiken. De smaak is weliswaar ietwat anders, maar zeker niet onprettig. Ook kun je een beetje kardemom gebruiken, in plaats van nootmuskaat.
In plaats van boter kun je eventueel plantaardige margarine gebruiken, maar de textuur van de gembermannetjes wordt wel anders. Iets losser, iets meer snel kapot gaan. Het kan dus, maar liever niet. Wel kun je in plaats van een ei, ook een klein scheutje melk gebruiken. In dit geval zou ik iets meer kruiden gebruiken, anders wordt de smaak ietwat minder rijk.
Hoelang houdbaar?
In de koelkast
Gembermannetjes blijven in een afgesloten trommel in de koelkast ongeveer tien dagen goed. De textuur blijft stevig en de smaak blijft stabiel door de koele omgeving. Maar let wel, alleen in een afgesloten trommel in de koelkast, anders worden ze zacht.
In de vriezer
In de vriezer kun je gembermannetjes ongeveer drie maanden bewaren. Verpak ze goed in plasticfolie en dan in een doos of zak zodat ze geen geuren van andere producten opnemen.

Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel, een culinaire expert met meer dan 15 jaar ervaring, weet als geen ander hoe belangrijk het is om voedingsmiddelen op de juiste manier te bewaren. Hij kent ook de noodzaak van de juiste technieken in en rond de keuken. Zijn kennis strekt zich uit van groenten en fruit tot vlees, vis en complete gerechten. Als voormalig groenteboer heeft hij een scherp oog ontwikkeld voor kwaliteit en duurzaamheid, wat hij combineert met zijn passie voor koken en eenvoudige, toegankelijke recepten.
Oorspronkelijk een Rotterdammer, is Wilhelmus inmiddels een echte wereldburger met Tirol als thuisbasis. Hij deelt zijn expertise over kooktechnieken, snijtechnieken, simpele schoonmaaktips, bewaren en invriezen op zowel Nederlandstalige als Duitstalige platforms, en belicht daarbij hoe kleine verschillen in technieken wereldwijd grote impact kunnen hebben.




Vijf variaties
Alternatieve ingrediënten
Hoelang houdbaar?